Kontynuując rozważania dotyczące problematyki rozwiązania umowy o pracę przez pracownika bez wypowiedzenia, w tym podstaw złożenia takiego oświadczenia oraz jego formy w artykule http://kancelaria-krupinski.pl/rozwiazanie-umowy-bez-wypowiedzenia-przez-pracownika/, dziś chciałbym poruszyć zagadnienie związane z konsekwencjami złożenia takiego oświadczenia i jego skuteczności.
Forma oświadczenia (wskazanie przyczyny jego złożenia)
W pierwszej kolejności należy podkreślić, iż zgodnie z treścią art.55 § 2 Kodeksu pracy oświadczenie pracownika o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia powinno nastąpić na piśmie, z podaniem przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy. Nie mniej jednak obowiązująca linia orzecznicza nie wiąże z niezachowaniem tych wymogów jakichkolwiek negatywnych konsekwencji dla pracownika.
Przywołać tu należy wyrok Sądu Apelacyjne w Gdańsku z dnia 28 lutego 2013 r. wydany w sprawie III AUa 1494/12, z którego uzasadnienia wynika, iż brak wskazania przez pracownika w oświadczeniu woli o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia przyczyny uzasadniającej rozwiązanie umowy, jak tego wymaga art. 55 § 2 KP, nie skutkuje nieważnością oświadczenia o rozwiązaniu umowy. Istotne jest bowiem rzeczywiste ciężkie naruszenie przez pracodawcę podstawowych obowiązków pracownika, a nie fakt powołania się na nie w piśmie rozwiązującym umowę o pracę. Tym samym nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy z przyczyn dotyczących zakładu pracy, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. Nr 99, poz.1001) – art. 2 ust.1 pkt 29 lit. d, o jakim mowa w przepisach art. 2 ust. 1 pkt 2 i 5 ustawy z dnia 30 kwietnia 2004r. o świadczeniach przedemerytalnych (Dz.U. Nr 120, poz. 1252).
Podobnie ma się rzecz z zachowaniem formy złożenia oświadczenia. Złożone w dowolnej formie będzie bowiem zawsze wywoływało skutek w postaci rozwiązania umowy o pracę.
Przypomnieć należy jednak również w tym miejscu wyrok Sądu Najwyższego z dnia 7 marca 2012 r. stanowiący, iż pracownik może tylko raz podać przyczynę rozwiązania umowy bez wypowiedzenia z winy pracodawcy. Nie jest dopuszczalne późniejsze uzupełnianie i konkretyzowanie tej przyczyny.
Uprawnienia pracownika
Przechodząc do konsekwencji skutecznego złożenia takiego oświadczenia należy przytoczyć art. 55 § 3 kodeksu pracy stanowiący, iż rozwiązanie umowy o pracę z przyczyn określonych w § 1 i 1 [1] pociąga za sobą skutki, jakie przepisy prawa wiążą z rozwiązaniem umowy przez pracodawcę za wypowiedzeniem. Tym samym pracownik jest uprawniony do odprawy w wysokości wynagrodzenia, jakie przysługiwałoby mu za okres wypowiedzenia.
Skutki nieuzasadnionego rozwiązania umowy o pracę przez pracownika
W sytuacji, gdy złożenie oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę jest nieuzasadnione a więc nie zostały stwierdzone przesłanki jego rozwiązane w postaci dopuszczenia się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków wobec pracownika zastosowanie znajduje art. 61 [1] Kodeksu pracy stanowiący, iż w razie nieuzasadnionego rozwiązania przez pracownika umowy o pracę bez wypowiedzenia na podstawie art. 55 § 1 [1], pracodawcy przysługuje roszczenie o odszkodowanie. O odszkodowaniu orzeka sąd pracy.
Co do wysokości roszczenia, o jakie może wystąpić pracodawca, to określa je art. 61 [2] § 1 Kodeksu pracy: odszkodowanie, o którym mowa w art. 61 [1], przysługuje w wysokości wynagrodzenia pracownika za okres wypowiedzenia. W przypadku rozwiązania umowy o pracę zawartej na czas określony, odszkodowanie przysługuje w wysokości wynagrodzenia za czas, do którego umowa miała trwać, nie więcej jednak niż za okres wypowiedzenia. Na marginesie należy przy tym wskazać, iż wysokość tego wynagrodzenia będzie obliczana zgodnie z zasadami obliczania ekwiwalentu za urlop.
3 marca 2020 r.
adwokat Marcin Krupiński
